OZ 2008/4

M T 187 ORGANIZACIJA ZNANJA 2008, LETN. 13, ZV. 4 iz Novakovićevog vremena retke.” 4 Biblioteka je posle kupovine smeštena u Srpski seminar, u Odeljenju za narodnu istoriju, gde je ostala do 1938. godine, kada je odlukom Zadužbine jedan njen deo poklonjen Univerzi- tetskoj biblioteci. Posle II svetskog rata fond posebnih biblioteka oboga- tio se sa nekoliko novih biblioteka istaknutih ličnosti srpske nauke i kulture, kao što su Dimitrije Mitrinović, Mihajlo Pupin, Isidora Sekulić i Vojislav Jovanović Marambo. Izuzetna ličnost Dimitrija Mitrinovića, filozofa i knji- ževnika koji je živeo i umro 1953. godine u Londonu, sakupila je biblioteku od oko 2800 svezaka vrednih izdanja iz oblasti religije, psihologije i mitologije, is- torije i antropologije, klasične literature lingvistike, kao i veliki broj gramatika malo poznatih jezika starih civilizacija. Profesor Kolumbija univerziteta u Njujorku, Mihajlo Pupin, poznati naučnik i pronalazač, poklonio je Univer- zitetskoj biblioteci u periodu od 1928. do 1932. godine preko 500 svezaka knjiga i časopisa iz oblasti fizike, matematike i drugih naučnih disciplina na engleskom, nemačkom i francuskom jeziku. Većina ovih knjiga ima i lične beleške Pupina na marginama kao i ex libris Pupina – pastir iz Idvora, sa ličnom posvetom Beograd- skom univerzitetu i Univerzitetskoj biblioteci. U okviru svojih izdanja, Univerzitetska biblioteka je 1981. godine štampala publikaciju “Poklon Mihajla Pupina Univerzi- tetskoj biblioteci – katalog knjiga”. Poznata književnica i esejista, prevodilac i akademik, Isi- dora Sekulić, zaveštala je svoju ličnu biblioteku, kao i niz predmeta iz svog stana, umetničke slike i rukopise Uni- verzitetskoj biblioteci. Njena biblioteka sadrži oko 3.000 bibliotečkih jedinica, knjiga i periodike, iz naše i strane književnosti. Ova biblioteka je, za razliku od drugih koje se nalaze u depoima biblioteke, smeštena u Odeljenju retkosti i tamo se, u spomen sobi, može razgledati kao celina, zajedno sa ostalim predmetima koji su pripadali ovoj čuvenoj srpskoj književnici. Književnik i profesor Univerziteta, Vojislav Jovanović Marambo, sakupio je bogatu biblioteku od 6.000 jedinica, uglavnom s područja narodne književnosti. Ova kolekcija se čuva u porodičnoj kući koju je, zajedno sa bibliote- kom, Univerzitetskoj biblioteci poklonila njegova sestra Slavka Jovanović. Tamo se sada nalazi posebni ogranak Univerzitetske biblioteke, Odeljenje za narodnu književ- nost, otvoreno 1988 godine. BIBLIOTEKA MIROSLAVA PREMRUA Miroslav Premru (1871–1944, rodio i umro u Gorici) bio je istraživač, osnovnu školu i gimnaziju učio je u rodnom mestu, a pravo u Beču i Gracu. U Sloveniji je radio kao pravnik do 1916. godine kada je otišao u Rim, gde je ostao sve do 1924. Posle boravka u Trstu vraća se u Gori- cu. Pred kraj života nije ni video ni čuo. Dok je boravio u Rimu, istraživao je građu iz vatikanskih arhiva koja se odno- si na jugoslovenske zemlje. Jedan deo njegove biblioteke otkupilo je 1926. godine, u Rimu, naše ministarstvo inostra- nih poslova i poklonilo je Univerzitetskoj biblioteci u Beogradu. Drugi deo biblioteke Premru je ostavio Narod- nom muzeju u Ljubljani. Biblioteka ima 1.345 inventarskih brojeva sa oko 3.000 svezaka i nosi oznaku ПБ2. U dnu kataloškog listića, za većinu ovih knjiga, može se naći zabeleška: Delo je retko prema: J. G. T. Graesse: Trésor de livres rares et précieux ili Delo je retko prema: Brunet: Manuel du libraire , ili Catalogue général des livres imprimés de la Bibliothèque nationale. Naučna vrednost ove biblioteke je ogromna. Sadrži najopsežniju literaturu o istoriji renesanse, reformacije, sa bogatom građom za izučavanje prošlosti naroda na jugoslovenskim prostorima. To su, najvećim delom, stara i vrlo retka dela od 16. do 18. veka, najviše na latinskom i italijanskom jeziku. Tu ćemo naći i dela koja se odnose na našu istoriju, npr. delo Chronica turcica objavljeno u Frankfurtu 1578, skoro sva dela koja je Jovan Rajić kori- stio stvarajući svoju Istoriju … objavljenu 1794. godine, Cedrenus Georgiusa i njegove Anale objavljene u Bazelu 1556, Nikeforos Gregorasa sa Istorijom Konstantino- polja iz 1569, Nicetas Acominatusa sa delom o grčkim imperatorima iz 1569. Ioannes Dubraviusa sa Istorijom iz 1575, Historiae Byzantinae scriptores tres Greco-Latini iz 1615. itd. Iz popisa ove biblioteke vredi izdvojiti tri knjige, tzv. inkunabule, objavljene u 15. veku. Najstarija inkunabula objavljena je 1483. godine. Đa komo Filipo Foresti (1434–1520), (Giacomo Filippo Foresti, na latinskom jeziku Jacobus Filippus Foresti, negde se spominje i kao Jacobus Philippus Bergo mensis, jer je rodjen i umro u Bergamu), sveštenik, is toričar, objavio je Supplementum chronicarum , istorij sko delo na latinskom jeziku, kojim je obuhvatio do gađaje od stvaranja čoveka sve do 1482. godine.